Dit is het vervolg op het verhaal ‘Naar het einde toe 3’. Het laatste verhaal van deze reeks over Hilde.
Hilde woont op een woongroep voor mensen met dementie. Dagelijks wordt ze geconfronteerd met het lot wat haar te wachten staat; een leven met vergevorderde dementie. Echter wil ze het absoluut niet zover laten komen, daarom is ze bezig met een traject voor euthanasie.
Heb je de voorgaande verhalen nog niet gelezen? Ga dan naar: https://broederberend.nl/blogs/
Het is inmiddels een week geleden dat ik Hilde via de telefoon heb gesproken. Ik vond het een erg emotioneel gesprek en moest er dan ook vaak aan terugdenken. Ze klonk ontzettend krachtig aan de telefoon, terwijl ze op zo’n cruciaal punt van haar leven was aanbeland. Ik vraag me steeds af hoe de laatste dagen van haar leven voor haar zullen zijn geweest; zal ze op een waardige manier afscheid van het leven hebben kunnen nemen?
Gelukkig zal ik snel antwoord krijgen op die vraag. Gisteren was mijn laatste dag van thuisquarantaine; ondanks dat ik contact had gehad met iemand met corona, was de uitslag van mijn coronatest ook gisteren weer negatief. Vandaag is mijn eerste werkdag sinds het hele gebeuren. Ik ben extra vroeg gekomen, zodat Joost me bij kan praten over de laatste dagen van Hilde.
Ondanks dat ik wist dat het heftig moet zijn geweest, schrik ik van wat Joost me allemaal verteld. De ontzettend goede zorg en begeleiding die Hilde tijdens haar laatst twee maanden heeft ontvangen, bleken ook een grote keerzijde te hebben. Want, dat is wel duidelijk, die laatste maanden moeten ontzettend fijn en dierbaar voor haar zijn geweest. Alle extra aandacht, de grote en kleine verwenmomenten, het samen met Joost afwerken van haar bucketlist, de laatste momenten met de mensen die dierbaar voor haar waren; wat had ze daarvan genoten!
Daardoor waren die laatste maanden niet te vergelijken met de zware maanden ervoor. Haar leven was opeens weer een stuk leuker geworden. Hierdoor begon ze te twijfelen over haar keuze om uit het leven te stappen. En … ik kan me dat helemaal voorstellen.
“Gelukkig was haar twijfel niet groot genoeg en is ze bij haar keuze gebleven”, vertelt mijn collega Julia die bij ons is komen zitten. Julia werkte op de dag van de euthanasie en heeft Hilde die dag begeleid. Ik kan aan Julia zien dat het indruk op haar heeft gemaakt.
“Het was een bijzondere ervaring”, vertelt Julia. “We hebben eerst samen nog wat fotoboeken door gekeken, zo samen teruggekeken op haar leven. Ook hebben we het gehad over de natuurbegraafplaats waar ze inmiddels begraven ligt. Daarna vroeg ze of ik haar rug wilde wassen. Hier had ze een week eerder al over gehad. We hoefden Hilde nooit te helpen met wassen en aankleden, maar het leek haar wel leuk dat we dat toch een keer zouden doen.” Het is even stil.
“We hebben dubbelgelegen van het lachen”, vertelt Julia dan. “Wat het helemaal bijzonder maakte, was dat we haar eigenlijk bij leven hebben afgelegd. Daarna heeft ze nog heerlijk ontbeten. Dat was het laatst waar wij bij waren.”
Bij het laatste gedeelte van de euthanasie waren alleen de arts en haar familie bij haar. Ze is vredig heengegaan. Ze heeft de rust gevonden waar ze al een lange tijd naar verlangde. Hierdoor is haar een leeg leven door dementie bespaard gebleven. En het belangrijkste; ze heeft ook op het eind de regie over haar leven in eigen hand weten te houden.
Ter nagedachtenis aan Hilde*
Een inspirerende en krachtige vrouw die wist wat ze wilde.
Bedankt voor alles!
* In verband met de privacy niet haar echte naam gebruikt.